مراقبت های بعد از سزارین از جمله مواردی است با توجه و رعایت آن ها روند بهبود مادر تسریع می یابد و از طرفی عوارض احتمالی سزارین به حداقل می رسد. معمولا مادران پس از گذشت دو روز از انجام جراحی سزارین از بیمارستان مرخص می شوند و ضروری است که تحت مراقبت های پس از زایمان سزارین قرار بگیرند. ما در این مطلب به بررسی این مراقبت ها می پردازیم، در صورتی که علاقه مند به کسب اطلاعات جامع در این زمینه هستید تا انتها مقاله با ما همراه باشید.

مراقبت های بعد از سزارین در بیمارستان

مراقبت های بعد از عمل توسط تیم پزشکی شامل کنترل هوشیاری مادر، تعداد تنفس، نبض، اندازه گیری حجم ادرار، میزان خونریزی واژینال و انقباض رحم، کنترل استفراغ، کنترل محل بخیه و همچنین کنترل درد مادر.

علائم حیاتی را بررسی کنید

در حین و بعد از عمل، علائم حیاتی مادر به طور مرتب بررسی می شود. از جمله علائمی که باید حدود دو ساعت پس از زایمان سزارین مشاهده شود عبارتند از:

• نفس کشیدن
• فشار خون
• دمای بدن
• رنگ پوست

خونریزی واژن

تا سه روز بعد از زایمان سزارین رنگ خونریزی واژینال قرمز و مقدار آن زیاد است ولی بعد کمرنگ شده و رنگ آن به زرد مایل به سفید تغییر می کند. خونریزی معمولاً تا 10 روز پس از عمل ادامه دارد و در روزهای آخر معمولاً به صورت لکه بینی است. در برخی افراد این خونریزی تا 40 روز طول می کشد.

خوردن غذا

تا 8 تا 12 ساعت بعد از سزارین نباید غذا و حتی آب از طریق دهان مصرف شود و بعد از این مدت طبق تجویز پزشک ابتدا مایعات شفاف مانند آب میوه و بعد از مدتی در صورت تحمل از غذاهایی مانند به عنوان شیر، سوپ رقیق، فرنی و غیره خورده می شود. و در صورت تحمل مادر می تواند غذاهای معمولی بخورد.

مصرف دارو

پس از سزارین، پزشک معمولاً قرص آهن، آنتی بیوتیک ها و داروهایی را که مادر ممکن است به آن نیاز داشته باشد، تجویز می کند. برای کاهش درد می توان با شیاف، کپسول ضد درد و … در فواصل زمانی آن را انجام داد.

مراقبت های بعد از سزارین در منزل

مراقبت بعد از سزارین در منزل توسط مادر تاثیر بسزایی در تسریع بهبودی خواهد داشت.

فعالیت بدنی مناسب

بهبودی مادربعد از زایمان ارتباط مستقیمی با فعالیت بدنی دارد. به یاد داشته باشید که اگرچه نباید فعالیت بدنی شدیدی مانند بالا رفتن و پایین آمدن از پله ها، دوچرخه سواری، دویدن، وزنه برداری و ورزش های هوازی داشته باشید، پیاده روی آهسته همراه با استراحت زیاد به سرعت بهبودی کمک می کند. دوش گرفتن روزانه همراه با مراقبت از بخیه ها نیز به بهبودی کمک می کند.

رژیم غذایی

دریافت مواد مغذی لازم به بازیابی سلامت مادر و کودک کمک می کند زیرا مادر مسئول غذای خود و کودک است و چون به نوزادش شیر می دهد باید رژیم غذایی سالم و مناسبی داشته باشد. همچنین مصرف ویتامین ها، پروتئین ها، قرص آهن روزانه و مولتی ویتامین ها به مدت سه ماه پس از زایمان برای ترمیم بافت، جبران خونریزی و شیردهی توصیه می شود.

در روزهای اول پس از تولد بهتر است از غذاهای نرم مانند شیر برنج، پوره سیب زمینی، عسل و تخم مرغ آب پز و آبمیوه تازه استفاده شود. مصرف آب و مایعات کافی، روغن زیتون، آلو خشک و انجیر خشک خیسانده شده برای پیشگیری از یبوست مفید است. همچنین در دوران شیردهی بهتر است از مصرف غذاهای گازدار و حساسیت زا مانند گوجه فرنگی، کلم، پیاز، شکلات و ادویه جات پرهیز شود. نکته دیگر مصرف 8 تا 12 لیوان آب در روز برای بهبودی سریع مادر است.

مراقبت از زخم سزارین
رعایت نکات زیر برای زخم سزارین ضروری است:

تمیز و خشک نگه داشتن زخم
دوش روزانه
خشک نگه داشتن جای زخم
عدم فشار روی زخم
همچنین بهتر است در سه روز اول از باند ضد آب استفاده شود و سپس طبق نظر پزشک بانداژ را بردارید و زخم را در معرض هوای تازه قرار دهید.
معاینات بعد از سزارین
بهتر است حدود 7 تا 10 روز بعد از زایمان سزارین در سیرجان با هماهنگی پزشک به پزشک مراجعه کنید و همچنین بین 3 تا 5 روز پس از تولد و با نظر پزشک آزمایش غربالگری را برای نوزادتان انجام دهید.

روش صحیح خوابیدن
خوابیدن بعد از زایمان سزارین به دلیل بخیه های شکم، نوازش و شیر دادن نوزاد برای مادر دردناک است و به یکی از مشکلات اصلی پس از زایمان تبدیل شده است. در ادامه به بررسی بهترین روش های خواب پرداخته می شود.

1- به پشت خوابیدن: به این ترتیب چون فشاری به بخیه ها وارد نمی شود، مادر می تواند خواب راحتی داشته باشد، البته سختی به پشت خوابیدن، بلند شدن از این حالت است.

2- به پهلو خوابیدن: خوابیدن به پهلو یکی از روش های راحت برای خوابیدن بعد از سزارین می باشد زیرا فشاری به بخیه ها وارد نمی شود و همچنین وقتی از رختخواب بیرون می آیید فشار نسبتا کمی به بخیه ها وارد می شود.

3- خوابیدن در حالتی که بالا تنه بالا قرار گیرد: می توانید با کمک چند بالش قسمت بالای بدن را کمی بالا بیاورد. به این ترتیب تنفس راحت تر و خواب آرام تری خواهید داشت. برای راحتی بیشتر می توان از بالش زیر زانو نیز استفاده کرد.

4- روش عمودی: اگر مادر با هیچ یک از روش های فوق راحت نیست، می تواند در حالت نشسته روی مبل یا صندلی بخوابد. این روش فقط برای خواب موقت استفاده می شود، اما یکی از بهترین روش ها هنگام شیر دادن و بیدار شدن نوزاد است.

در نهایت، مادر بسته به شرایط جسمانی و سطح راحتی خود می تواند از یک یا ترکیبی از روش های فوق استفاده کند.

چه موقع به پزشک مراجعه کنیم؟

در صورت بروز علائم زیر توصیه می ­شود به متخصص زنان و زایمان مراجعه نمایید:

• داشتن درد مزمن
• خونریزی شدید واژن
• سرگیجه یا ضعف شدید
• باز شدن بخیه و جای زخم
• داشتن هرگونه علائم عفونت همچون افزایش درد، تورم، گرما یا قرمزی، چرک تخلیه از برش، تب و یا رگه ­های قرمز منتهی به برش.
• همچنین توصیه می‌گردد تا پیش از بهبودی کامل، از تماس با افرادی که بیماری واگیردار دارند خودداری شود.

کلام آخر

در صورتی که برای انجام زایمان، جراحی سزارین را انتخاب کرده باشید، ضروری است در رابطه با مراقبت های بعد از سزارین اطلاعات کافی داشته باشید و با رعایت این مراقبت ها روند بهبودی را تسریع نمایید.