خشکی واژن چیست؟ چه عواملی موجب ایجاد خشکی در ناحیه واژن می‌شوند؟ این روزها افراد زیادی را می‌توان دید که از این عارضه رنج می‌برند. دلایل مختلفی می‌توانند موجب ایجاد خشکی در ناحیه تناسلی شوند. برای درمان این عارضه ابتدا باید آن را تشخیص داد. پزشکان برای این امر ابتدا علائم بیمار را مورد بررسی قرار داده سپس آزمایش‌های خاصی را تجویز می‌نمایند. در ادامه این نوشتار به بررسی هرچه بیشتر دلایل ایجاد خشکی در واژن و علائم و عوارض آن خواهیم پرداخت. با ما همراه باشید.

خشکی یا آتروفی واژن به چه معناست؟
یکی از مهم‌ترین بخش‌های اندام جنسی زنان واژن است که با نام مهبل نیز شناخته می‌شود. واژن قادر است تا تولیدمثل را تحقق بخشیده و هورمون‌های بدن را نیز تنظیم نماید. بر روی دیواره داخلی واژن می‌توان لایه‌ای نازک از ترشحات را دید که موجب قلیایی‌شدن محیط واژن می‌شوند. این ترشحات می‌توانند دیواره واژن را روان‌تر نموده و مانع از وارد شدن هرگونه آسیب به واژن هنگام برقراری ارتباط جنسی شوند.

با ترشح هورمون استروژن میزان نرمی و روان بودن واژن افزایش قابل‌توجهی خواهد یافت. این امر بدان معناست که کاهش تولید هورمون استروژن می‌تواند زمینه‌ساز ابتلا به خشکی واژن شود. دلایل مختلفی می‌توانند سطح تولید هورمون‌های استروژن را کاهش دهند که افزایش سن را می‌توان یکی از آن‌ها دانست.

علت خشکی واژن
باتوجه‌به مطالبی که در بخش قبل بیان شد می‌توان شایع‌ترین دلیل خشکی واژن را کاهش سطح استروژن معرفی نمود؛ اما این تنها عامل نیست. هورمون‌های استروژن اثرات قابل‌توجهی بر تنظیم چرخه قاعدگی، بارداری و رشد سینه‌ها دارند؛ بنابراین تولید آن‌ها اهمیت بسیار زیادی دارد. کاهش تولید این هورمون لایه داخلی واژن را خشک نموده و از میزان ضخامت آن نیز می‌کاهد.

از دیگر اثرات منفی کاهش تولید هورمون استروژن می‌توان به ازبین‌رفتن خاصیت ارتجاعی واژن و آسیب‌پذیری آن اشاره نمود. خشکی مهبل یا واژن را با نام آتروفی واژن نیز می‌شناسند که باید در سریع‌ترین زمان ممکن درمان شود. از دیگر دلایلی که موجب کاهش سطح تولید هورمون استروژن می‌شود می‌توان به زایمان، استرس زیاد، شیردهی، ورزش‌های شدید، اقدامات درمانی همچون شیمی‌درمانی و پرتودرمانی و برداشتن تخمدان‌ها اشاره نمود. عوامل دیگری نیز می‌توانند بر بروز این امر مؤثر باشند که به شرح زیر هستند. توجه داشته باشید که این عوامل شیوع و رواج زیادی ندارند.

ابتلا به سندرم شوگون
این سندرم به‌عنوان یک بیماری خودایمنی شناخته می‌شود که قادر است لایه‌های داخلی واژن خانم‌ها را با التهاب مواجه سازد. این التهاب‌ها به‌راحتی می‌توانند زمینه‌ساز خشکی واژن شوند.

مصرف داروهای آنتی‌هیستامین
داروهایی همچون آنتی‌هیستامین و دیفن‌هیدرامین عوارض خاصی همچون مشکلات ادراری و آتروفی واژن را به همراه دارند. زمانی که مصرف این داروها را قطع کنید میزان ترشح هورمون استروژن نیز افزایش خواهد یافت و محیط واژن به رطوبت بالایی دست می‌یابد.

مصرف داروهای ضدافسردگی
برخی داروهای ضدافسردگی می‌توانند موجب ایجاد اختلال در عملکرد جنسی خانم‌ها شوند. اگر بخواهیم اشاره‌ای اجمالی به این اختلالات داشته باشیم می‌توان کاهش میل جنسی، ناتوانی در ارگاسم و خشکی واژن را نام برد.

استعمال سیگار
فراموش نکنید که تنها خانم‌های مسن و افرادی که یائسه شده‌اند با خشکی مهبل مواجه نمی‌شوند؛ بلکه این امر می‌تواند برای خانم‌های جوان که عادت به استعمال سیگار دارند نیز رخ دهد.

شستشوی بیش از اندازه واژینال
استفاده از لوسیون، محصولات بهداشتی و شستشو بیش از حد واژینال می‌توانند موجب ابتلا به آتروفی واژن شوند.

یائسگی
باتوجه‌به تحقیقات صورت‌گرفته خانم‌هایی که دوران یائسگی خود را سپری می‌کنند بیش از دیگران در معرض خشکی واژن هستند.

علائم خشکی و آتروفی واژن
آتروفی واژن نیز همچون هر عارضه و بیماری دیگری دارای علائم خاصی است که با بررسی این نشانه‌ها می‌توان این عارضه را تشخیص داد. لازم به ذکر است که کاهش سطح ترشحات واژن زمینه‌های درد را در ناحیه لگن فراهم می‌سازد و این یکی از نشانه‌های ابتلا به این عارضه است. به‌طورکلی علائم خشکی واژن به‌صورت زیر هستند.

· سوزش واژن

· احساس خارش در ناحیه واژن

· ایجاد زخم در واژن

· تنگ شدن واژن

· احساس درد و ناراحتی در واژن

· خونریزی پس از برقراری رابطه جنسی

· لذت نبردن هنگام برقراری ارتباط جنسی

· عفونت واژن

· تعریق شبانه

· گرگرفتگی

· تغییرات خلق‌وخو

· خستگی

· عفونت ادراری

· جوش و دانه‌های پوستی

عوارض خشکی واژن
عارضه‌هایی همچون آتروفی واژن عوارض خاصی به همراه دارند؛ به همین دلیل توصیه داریم در صورت ابتلا حتماً در سریع زمان ممکن نسبت به درمان اقدام نمایید. مهم‌ترین عوارض این بیماری عبارت‌اند از:

· احساس درد حین رابطه جنسی

· سوزش زیاد واژن

· عدم علاقه به برقراری رابطه جنسی

· خونریزی خفیف پس از برقراری رابطه جنسی

· ایجاد عفونت در دستگاه ادراری

خشکی واژن چگونه تشخیص داده می‌شود؟
اگر با علائمی همچون احساس سوزش و خارش واژن، درد هنگام مقاربت و خشکی ناحیه تناسلی مواجه هستید لازم است به پزشک جهت انجام معاینات اولیه مراجعه نمایید. طی این جلسات پزشک به معاینه فیزیکی بدن شما پرداخته و تغییرات ایجاد شده در دیواره واژن را مورد بررسی قرار می‌دهد. همچنین برای تشخیص بهتر این عارضه می‌توان آزمایشاتی را بر نمونه‌های جمع‌آوری‌شده از ترشحات واژن و سلول‌های آن انجام داد.

دستاورد

باتوجه‌به مطالبی که بیان شد می‌توان به این نتیجه دست‌یافت که آتروفی واژن به دلیل کاهش سطح استروژن رخ می‌دهد. هورمون استروژن که توسط تخمدان‌ها تولید می‌گردد قادر است تا محیط واژن را نرم و دیوارهای آن را ضخیم سازد. باتوجه‌به این موضوع کاهش تولید این هورمون زمینه‌های ایجاد خشکی در واژن را فراهم می‌سازد. این عارضه علائم خاصی دارد که مهم‌ترین آن‌ها شامل احساس درد هنگام رابطه جنسی، سوزش و خارش واژن و خشکی ناحیه تناسلی می‌شوند.